Alkalen Fosfataz Nedir?

Alkalen fosfataz (ALP) proteinlerin, nükleik asitlerin ve küçük moleküllerin fosforilasyon işlemini katalize etmekte olan bir enzimdir. Hemen hemen bütün canlı organizmalarda çeşitli dokularda (bağırsak, kemik, böbrek, plasenta) bulunabilmektedir.

ALP, bağırsak ALP, Plasental ALP, Germ hücresi ALP ve doku spesifik olmayan ALP L/B/K ALP olan doku ekspresyonu yerine bağlı olarak dört amino asit dizisi bakımından farklılık gösteren ancak aynı kimyasal reaksiyonu katalize eden enzimlere bölünür.

Rutin klinik uygulamalarda yaygın olarak kullanılmakta olan ALP, çeşitli patolojik süreçlerle yakın ilişkisi olması nedeni ile ALP seviyesi karaciğer fonksiyonlarında ki bozukluklarda, kemik hastalıklarında, böbrekte ki akut hasarı ve kanser gibi birçok hastalığın teşhisinde önemli bir biyobelirteçtir.

ALP enzimi AS hastalığı ile ilişkilidir. Aşırı osteoblastik aktivite ve karakterize enflamatuar bir kemik hastalığı olan Ankilozan spondilit (AS) hastalığında yüksek osteoblast aktivitesinin tam olarak nasıl geliştiği ve iltihaplanma belirsizdir. ALP enzimi ise kemik oluşumundaki biyokimyasal bir markerini sunmaktadır. Osteoblastik aktiviteyi değerlendirme ve ölçmekte kullanılabilmektedir. ALP’nin bastırılması ve RUNX2 ( runt ile ilişkili olan transkripsiyon faktörü) ekspresyonunun regüle edilmesi yolu ile kemik oluşumu üzerinde ortaya çıkan engelleyici bir etki bulunmaktadır. Bu etki AS hastaları için potansiyel bir tedavi geliştirilmesi için yeni bir bakış açısı sağlamaktadır.

Plasental ALP enzimi ise plasentada yüksek seviyelerde bulunmakta ve ısıya dayanıklı bir enzimdir. Eser miktarda serumda tespit edilebilir. Serum plasenta tipi aktivitenin bir kısmı nötrofillerden kaynaklanmaktadır. (Sharma, Pal & Prasad, 2013) ALP enzimi esterlerin P-O bağını hidrolize etmesi sonucunda kısa bir enzim-substrat kompleksi oluşturur. Bu olayı takiben fosfat grubunu salar. Birçok  immünohistokimyasal (IHC) uygulamada ALP enzimi naftol fosfat esterlerini fosfat ve ara fenolik bileşiklere hidrolize etmek için kullanılmaktadır. Fenoller daha sonra reaksiyon sonucu ürünü çökeltmek için kromojen içeren diazonyum tuzu ile reaksiyona girmektedir. ALP doğrudan birincil antikor, ikincil antikor, avidin içinde konjüge edilebilmektedir. Çeşitli substratlar IHC uygulamaları için ticari olarak temin edilebilmektedir.

KAYNAKÇA

Balbaied, T., & Moore, E. (2019). Overview of Optical and Electrochemical Alkaline Phosphatase (ALP) Biosensors: Recent Approaches in Cells Culture Techniques. Biosensors, 9(3), 102. doi: 10.3390/bios9030102

Sharma, U., Pal, D., & Prasad, R. (2013). Alkaline Phosphatase: An Overview. Indian Journal Of Clinical Biochemistry, 29(3), 269-278. doi: 10.1007/s12291-013-0408-y

Jo, S., Han, J., Lee, Y., Yoon, S., Lee, J., Wang, S., & Kim, T. (2018). Regulation of osteoblasts by alkaline phosphatase in ankylosing spondylitis. International Journal Of Rheumatic Diseases, 22(2), 252-261. doi: 10.1111/1756-185x.13419

Lewis, T., & Roth, K. (2014). Immunohistochemical Detection Methods. Pathobiology Of Human Disease, 3829-3840. doi: 10.1016/b978-0-12-386456-7.07405-0

Görsel Kaynakça

https://www.sigmaaldrich.com/life-science/metabolomics/enzyme-explorer/analytical-enzymes/alkaline-phosphatase.html

Sappia, L., Felice, B., Sanchez, M., Martí, M., Madrid, R., & Pividori, M. (2019). Electrochemical sensor for alkaline phosphatase as biomarker for clinical and in vitro applications. Sensors And Actuators B: Chemical, 281, 221-228. doi: 10.1016/j.snb.2018.10.105

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
Bu içeriği paylaşın

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top