Nükleotid, Nucleotide
Latince
“Nükleotid veya Nükleotit” kelimesinin etimolojisi, Latince ve Yunanca kökenli kelimelerin birleşimiyle oluşmuştur. Latince “nucleus” (çekirdek anlamına gelir) ve Yunanca “tide” (yoğunluk veya birleşim anlamında kullanılan bir sonek) kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Bu terim, nükleik asitlerin yapı taşları olan moleküller için kullanılmıştır. Nükleik asitler, nükleotid adı verilen yapı taşlarının birleşimiyle oluşur. “Nükleik asit”, DNA ve RNA gibi moleküllerin genetik bilgiyi depolamasından sorumlu olan bir yapıdır. Her bir nükleotid: bir azotlu baz, bir şeker ve bir fosfat grubundan oluşur. Bu nedenle, “nükleotid” kelimesi bu bileşiklerin birleşimi anlamında kullanılmaktadır. “Nükleotid” kelimesi, ilk olarak 1908 yılında Alman biyokimyacı Albrecht Kossel tarafından kullanılmıştır. Kossel, nükleik asitlerin temel yapı taşlarının adenin, guanin, sitozin ve timin bazları olduğunu keşfetmiş ve bu yapı taşlarını “nükleotidler” olarak adlandırmıştır. Daha sonra, RNA’nın keşfiyle birlikte urasil bazının da nükleotid yapısında yer aldığı fark edilmiştir. Özetle, moleküler biyoloji ve genetik alanında yaygın olarak kullanılan bir terimdir ve nükleik asitlerin yapı taşlarını ifade etmek için kullanılır.
Nükleotid Nedir? Nükleotidler, nükleik asitlerin (DNA ve RNA) yapı taşlarıdır. Bir nükleotid, üç temel bileşenden oluşur: bir azotlu baz, bir pentoz şeker ve bir fosfat grubu. Azotlu bazlar adenin (A), sitozin (C), guanin (G), timin (T) (sadece DNA’da) ve urasil (U) (sadece RNA’da) olmak üzere beş farklı türde olabilir.
Pentoz şeker, nükleotidin yapısına enerji sağlayan ve molekülün stabilitesini sağlayan bir bileşendir. DNA’da bulunan pentoz şeker deoksiribozdur, RNA’da ise ribozdur. Pentoz şeker, bazın birinci karbonuna ve fosfat grubuna bağlanır.
Fosfat grubu, nükleotidin yapısına negatif yük sağlayan bir grup olup, bazın beşinci karbonuna bağlanır. DNA ve RNA moleküllerinde, nükleotidler birbirine fosfat bağları ile bağlanarak uzun polinükleotid zincirlerini oluştururlar.
Nükleotidler, genetik bilginin depolanması, aktarılması ve çoğaltılması için önemlidir. DNA molekülü, genetik bilginin uzun süreli depolanması için kullanılırken, RNA molekülü, genetik bilginin protein sentezi gibi çeşitli işlevlerde kullanılmasında rol oynar.
Daha fazlası için Moletik Sözlük‘ü takip etmeyi unutmayın!
#Nükleotid #NükleikAsitYapıTaşı #Nükleotit #Nucleotide #RNA #DNA #Latince
