“Bu durumu açıklayacak bir yol bulmalıydım. İyi açıklayamıyordum, sadece insanların yüzünü hatırlamakla uğraşmadığım için kendimi suçluyordum.”
Boo James hastalığını böyle tanımlayan bir prosopagnozi hastası. Hasta olduğundan habersiz hayatına devam ederken sorunun kendisinden kaynaklandığını sanmış ve bu onu çok duygusal ve rahatsız edici bir duruma sokmuş. Ta ki bir gün televizyonda bunun bir hastalık olduğunu öğreninceye kadar.
Boo, yüzleri parça parça görüyor; bazen bir burun bazen iki çift göz… İnsanları yüzlerinden çok giyimlerinden ve seslerinden tanımaya çalışıyor.
Peki bu yüz körlüğü denen hastalık aslında nedir?
Bilişsel bir bozukluk olan Prosopagnozi ilk defa 1947’de Alman nörolog Joachim Bodamer tarafından tanımlanmıştır. Bilinen iki çeşit yüz körlüğü vardır. Biri sonradan oluşan (asosyatif ve tamalgısal) diğeri ise gelişimsel olan. Sonradan oluşan yüz körlüğünde, kişi hastalığa geçirdiği bir travma, beyin sarsıntısı ile yakalanır. Gelişimsel yüz körlüğü ise beynin farklı bölgelerindeki bağlantıların kopmasıyla doğumdan itibaren görülmektedir.
Prosopagnozi, genellikle alt oksipital alanlar (oksipital yüz alanı), fusiform gyrus (fusiform yüz alanı) ve ön temporal korteksin çeşitli bölgelerindeki lezyonlardan kaynaklanmaktadır. Sonradan oluşan prosopagnozi ise temporo-oksipital bölgenin inferomedial bölgesinin içindeki kanamalar sonucu oluşabilir.
Araştırmacılar birçok hastayla yapmış oldukları tedavi yöntemlerinin hiçbirinden olumlu sonuç alamamışlardır. Bu yüzden yaygın olarak kabul edilen bir tedavisi yoktur. Hastalar tanıyamadıkları insanları kendi yöntemleriyle tanımaya çalışırlar. Yüzü algılayamama seviyeleri hastadan hastaya değişir bazı hastalar sadece belirli yerleri görürken bazı hastalar neredeyse yüzün hiçbir bölümünü ayırt edemezler.
Bu konu hakkında okuyabileceğiniz kitap ve film önerisi ile yazımı sonlandırıyor, sağlıklı günler diliyorum..
➤Dr. Oliver Sacks “Karısını Şapka Sanan Adam” ve “Aklın Gözü”
➤“Katilin Yüzü (Faces in the Crowd)”
İlk yayınlanma: 29 Ağustos 2021
Güncellenme: 27 Haziran 2024
Kaynak
https://tr.wikipedia.org/wiki/Prosopagnozi
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-47470452
http://www.acikbilim.com/2014/04/dosyalar/yuz-korlugu-prosopagnozi.html