Bölgesel saç dökülmesi veya tıptaki adıyla “alopesi areata”, bu durumu yaşayan birçok kişi için sinir bozucu ve belirsizliklerle dolu bir süreçtir. Piyasada işe yaradığı iddia edilen pek çok saıda tedavi yöntemi bulunsa da, bazen en etkili çözümler en beklenmedik yerlerden çıkabiliyor. Mutfağınızdaki sıradan bir soğanın bu zorlu durum için bir umut ışığı olabileceğini söylesek ne derdiniz? 2002 yılında saygın bir dermatoloji dergisi olan The Journal of Dermatology‘de yayımlanan bir çalışma, tam da bu sorunun cevabını aradı ve bölgesel saç dökülmesine karşı çiğ soğan suyunun potansiyelini araştırdı. Böylesine sıradan bir mutfak malzemesinin gerçekten de işe yarayabileceği fikri kulağa ne kadar şaşırtıcı gelse de, bu çalışmanın bulguları oldukça dikkat çekici.
Başarı Oranı Neredeyse %90
Çalışmanın belki de en çarpıcı sonucu, soğan suyunun etkinliğiydi. Araştırmaya katılan ve bölgesel saç dökülmesi sorunu yaşayan hastalar iki gruba ayrıldı. Bir grup, etkilenen bölgelere günde iki kez çiğ soğan suyu uygularken, kontrol grubu aynı işlemi musluk suyuyla yaptı. Sonuçlar, altı hafta gibi kısa bir sürede en yüksek noktasına ulaştı: Soğan suyu kullanan hastaların %86.9‘unda saçların yeniden çıktığı gözlemlendi ve bu oran sekizinci haftanın sonunda da korundu.
Bu rakamı daha da anlamlı kılan ise kontrol grubuyla yapılan karşılaştırmaydı. Aynı süre boyunca sadece musluk suyu uygulayan grupta saçların yeniden çıkma oranı yalnızca %13.3‘te kaldı. Aradaki bu devasa fark, istatistiksel olarak da son derece anlamlıydı (P<0.0001) ve soğan suyunun tesadüften çok daha fazlası olduğunu ortaya koyuyordu.
Sonuçlar İki Hafta Gibi Kısa Bir Sürede Görülmeye Başlıyor
Saç dökülmesi tedavilerinde en çok aranan özelliklerden biri de hızlı sonuç alabiliyor olmaktır. Bu çalışma, soğan suyunun bu konuda da umut verici olduğunu gösterdi. Araştırmacılar, soğan suyu uygulamasına başlandıktan sadece iki hafta sonra “kalın ve kalıcı saçların” yeniden çıkmaya başladığını bildirdi.
İlerleme bununla da kalmadı. Dördüncü haftanın sonunda, soğan suyu kullanan 23 hastanın 17’sinde (%73.9) belirgin bir saç büyümesi tespit edildi. Saç köklerinin bu kadar kısa sürede tepki vermesi, bu durumla mücadele eden bireyler için moral ve motivasyon açısından özellikle cesaret verici bir bulgu olarak göze çarpıyor.
Tedavi Erkeklerde Kadınlardan Daha Etkili Oldu
Çalışmanın ilginç bulgularından biri de tedavinin cinsiyete göre farklı sonuçlar vermesiydi. Elde edilen verilere göre soğan suyu tedavisi, erkek katılımcılarda kadınlara kıyasla daha yüksek bir başarı oranı gösterdi.
Rakamlara daha yakından bakacak olursak: altı ve sekiz haftalık tedavi süreçlerinin sonunda, erkek katılımcıların %93.7‘sinde saçların yeniden çıktığı görülürken, bu oran kadın katılımcılarda %71.4 olarak kaydedildi. Çalışma, iki cinsiyet arasındaki bu etkinin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu özellikle vurgulamaktadır.
Yöntem Şaşırtıcı Derecede Basit
Bu çalışmayı daha da dikkat çekici kılan şeylerden biri de kullanılan yöntemin inanılmaz derecede basit ve erişilebilir olması. Araştırmacılar, yerel pazarlardan temin ettikleri “Avustralya kahverengi” tipi soğanları kullandılar. Soğanların kabuklarını soyduktan sonra elektrikli bir blender yardımıyla sularını çıkardılar.
Hastalardan istenen tek şey, bu taze ve çiğ soğan suyunu saç dökülmesi olan bölgelere günde iki kez sürmeleriydi. Herhangi bir kimyasal işlem, karmaşık formül veya pahalı ekipman kullanılmadı. Bu basit ve doğal yaklaşım, saç dökülmesi tedavisinde sıkça başvurulan daha karmaşık ve kimyasal bazlı yöntemlerle tam bir tezat oluşturuyor.
Neden İşe Yaradığı Tam Olarak Bilinmese De Güçlü Teoriler Var
Peki, basit bir soğan suyu saç köklerini nasıl uyarıyor? Çalışma, bu mekanizmanın tam olarak anlaşılamadığını belirtmekle birlikte, akla yatan iki güçlü teori sunuyor:
Teori 1: Antijenik Rekabet (Bağışıklık Sisteminin Dikkatini Dağıtmak)
Alopesi areata, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla saç köklerine saldırdığı bir otoimmün durumdur. Araştırmacılar, soğan suyunun ciltte yarattığı hafif tahrişin bağışıklık sisteminin dikkatini başka bir yöne çekiyor olabileceğini düşünmekte. Bu yeni ve zararsız “düşman”, vücudun saç köklerine yönelik saldırısını unutmasını sağlayarak saçların yeniden büyümesine olanak tanıyor olabilir.
Teori 2: Tahriş Yoluyla Uyarım (Kükürt Gücü)
Soğanlar, cildi tahriş edici özellikleriyle bilinen kükürt ve fenolik bileşikler açısından oldukça zengindir. Bu bileşiklerin yarattığı hafif tahrişin, kan dolaşımını artırarak veya doğrudan saç köklerini uyararak büyümeyi tetiklediği düşünülmektedir. Çalışmanın kendi sonuç bölümünde de bu potansiyel güçlü bir şekilde ifade ediliyor: Mevcut çalışma, çiğ soğan suyu kullanımının saçların yeniden çıkması açısından musluk suyuna göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek sonuçlar verdiğini (P<0.0001) ve bölgesel alopesi areata için etkili bir topikal tedavi olabileceğini göstermiştir.
Sonuç: Mutfaktaki Bilim
Sonuç olarak, 2002 yılında yapılan bu spesifik çalışma, son derece basit, ucuz ve gündelik bir malzemenin, bölgesel saç dökülmesi gibi karmaşık bir sorunun tedavisinde dikkate değer bir potansiyel taşıdığını bilimsel olarak ortaya koyuyor. Bu, modern tıbbın her zaman yüksek teknolojili veya pahalı çözümler gerektirmediğinin harika bir hatırlatıcısı. Bu sonuçlar, sık karşılaşılan diğer rahatsızlıklar için de mutfaklarımızda henüz keşfedilmemiş potansiyellerin saklı olabileceğini düşündürüyor. Bu konu hakkında siz ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda fikrinizi yazmayı unutmayın. Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere!
Kaynak
Sharquie, K. E. & Al-Obaidi, H. K. Onion Juice (Allium cepa L.), A New Topical Treatment for Alopecia Areata. The Journal of Dermatology , 343–346 (2002). https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12126069/
