Genelde yaşlı veya ölü ağaç dallarında gelişen kadifemsi yapısıyla adeta bir kulağa benzeyen bu mantar sizi şaşırtabilir!
Auricularia auricula-judae, ten rengi-kahverengine sahip yapısı jelatinimsi ve jöle benzeri eti andıran kulak şeklindedir. İlk başta fincan şeklinde, gelişmekte olan loblar daha sonradan kıvrımlı bir hal alarak onun esrarengiz bir şekilde insan kulağına benzetmesine sebep oluyor. Ayrıca yapısı bakımından da dışının ten rengi ve kadifemsi, buruşuk olması iç yüzeyinin de parlak bir yapıya sahip olması bu benzetilmenin nedenini açıklıyor gibi.
Özel lakabı, Judas Iscariot’un, kendisini yaşlı bir ağaca astığı inancından gelir. Bu nedenle adının “Yahuda’nın kulağı” olarak geçmesi gereken ismi, büyük ölçüde “Yahudi kulağı” olarak yanlış bir şekilde değiştirilmiş ve sıkça bu isim kullanılır olmuştur. Ancak günümüzde adı daha çok “tahta kulak” ve “jöle kulak” olarak kullanılmaktadır.
Auricularia‘nın hemen hemen tüm türleri, tropikal, subtropikal ve ılıman bölgelerde yaygın olarak yayılış gösterir. Yılın her mevsimde görülebilebilirler ama genellikle yaz sonu ve sonbahar aylarında daha kolay tespit edilebilirler. Daha çok nemli ve gölge bölgelerini tercih ederler. Mürver ve kayın gibi ağaçlarda gözlenmiştirler.
Auricularia, Çin’de 1000 yıldan fazla bir süredir geleneksel olarak gıda ve bitkisel ilaç olarak tüketilmektedir. Bunun nedeni Auricularia’nın meyve gövdesi polisakkaritler açısından zengin olmasıdır. Antioksidan, antitümör, antikoagülan, immünomodülatör ve hepatoprotektif aktiviteler dahil olmak üzere çeşitli biyoaktiviteleri rapor edilmiştir.
Yüksek besinsel ve farmakolojik değerlere sahip olduğundan bilinen geleneksel yenilebilir bir mantardır. Genellikle Çin ve Japon mutfağında yer alan bu mantarın çorbası en çok tüketilme yöntemidir.
Kaynak
European medicinal mushrooms: Do they have potential for modern medicine? – An update, https://doi.org/10.1016/j.phymed.2019.153131
Woodland Trust, Jelly ear, https://www.woodlandtrust.org.uk/trees-woods-and-wildlife/fungi-and-lichens/jelly-ear/
Mantarlı Yaşam, Ağaç Kulak Mantarı (Auricularia auricula-judae), İsmail Dönmez, https://mantarliyasam.com/auricularia-auricula-judae/