Aşı üreticisi Moderna, rakiplerinin Covid-19 aşısının, Moderna’nın pandemiden yıllar önce geliştirdiği teknolojiyi kopyaladığını iddia ederek geçtiğimiz Cuma günü Pfizer ve BioNTech’e dava açtı.
Pfizer ve geliştirme ortağı BioNTech’in, Moderna’nın mRNA teknolojisiyle ilgili 2011 ve 2016 yılları arasında açtığı üç patenti ihlal ettiğini iddia etti. Bir dava Moderna’nın bulunduğu Massachusetts’teki ABD Bölge Mahkemesinde, diğeri ise BioNTech’e ev sahipliği yapan Almanya’da açıldı.
Patent ihlali iddiası, dünya çapında milyonlarca hayat kurtaran ve gelecekteki tıbbi ürünler için mRNA teknolojisini kullanılması umutlarını artıran aşı şirketleri arasında uzun ve pahalı bir yasal savaşa dönüşebilir.
Uzmanlar, Moderna’nın davasının sonucu ne olursa olsun, Covid aşılarına erişimi engelleme veya mRNA ürünlerinin gelişimini durdurma olasılığının düşük olduğunu söylüyor. Ancak çıkacak sonuç, Pfizer’in mı yoksa Moderna’nın mı güçlü ve kazançlı bir tıp teknolojisini kontrol edeceğini ve bundan daha fazla yararlanacağını belirleme potansiyeline sahip.
Moderna Baş Hukuk Danışmanı Shannon Thyme Klinger, yaptığı yazılı açıklamada, “Pfizer ve BioNTech’in yasa dışı yollarla Moderna’nın icatlarını kopyaladığına ve şirketin izni olmadan bu icatları kullanmaya devam ettiğine inanıyoruz” ifadesini kullandı.
Öte yandan Pfizer sözcüsü Jerica Pitts, Pfizer ve BioNTech’in “davaya şaşırdıklarını” ve aşıyı destekleyen fikri mülkiyetlerine “güvendiklerini” söyledi. BioNTech yaptığı açıklamada, çalışmanın orijinal olduğunu ve tüm patent ihlali iddialarına karşı kendilerini savunacaklarını belirtiyor.
Moderna’nın sözcüsü Christopher Ridley, şirketin tazminat miktarını mahkemelerin karar vermesine bırakacağını ve bir tahminde bulunmayacağını söyledi. Ancak Illinois Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde biyoteknoloji patent hukuku uzmanı olan Jacob S. Sherkow, Moderna’nın davası başarılı olursa, Pfizer’in on milyonlarca dolar tazminat ödemek zorunda kalabileceğini tahmin ediyor.
Pfizer-BioNTech ve Moderna’nın Covid aşıları, Aralık 2020’de bir hafta arayla yetkilendirilmiş ve kullanıma sunulmuştu. Halen ABD’de uygulanan koronavirüs aşılarının büyük çoğunluğunu oluşturuyorlar. Her iki şirket de, yeni koronavirüs vakalarına neden olan Omicron alt varyantlarını hedefleyen yeniden şekillendirilmiş aşıların kullanımı için acil durum izni almak üzere Gıda ve İlaç İdaresi’ne (FDA) başvurularını tamamlamıştı.
