Osteoporoz (Kemik Erimesi) Neden Kadınlarda Daha Fazla Gözlemleniyor?

Kemik erimesi olarak bildiğimiz osteoporoz, kemikleri zayıflatan ve öngörülemeyen kırık riskini artıran bir hastalıktır ve eğer bir kadınsanız ne yazık ki, otomatik olarak erkeklerden daha fazla osteoporoz riski altındasınız. Peki bunun nedeni ne olabilir?

Osteoporoz kelimesi ‘gözenekli kemik’ anlamına gelmektedir. Kemiklerin zamanla incelmesine ve zayıflamasına neden olan ve kırılmaya daha yatkın hale getiren bu hastalığın kadınlarda daha fazla görülmesinin sebeplerinden biri kadınların erkek yaşıtlarına göre daha düşük kemik yoğunluğuna sahip olmaları ve yaşlandıkça kemik kütlesini daha hızlı kaybetmeleridir. Hastalık ne yazık ki, herhangi bir ağrı veya semptom olmadan da ilerleyebilir. Bu nedenle sıklıkla ‘sessiz hastalık’ olarak da adlandırılır.

Osteoporoz’a neden olan en önemli olaylardan biri de kemiklerinizi inşa etmede ve korumada önemli bir rol oynayan östrojen hormonunun çok düşük seviyelerde olmasıdır. Menopoz öncesi kadınlar genellikle erkeklerden daha fazla östrojene sahipken, özellikle 50 yaş üstü ve menopoz sonrası kadınlarda kemik erimesi riski artar. En sık rastlanan nedeni kadınlarda menopoz sonrası östrojenin azalmasıdır. Buna da postmenopozal osteoporoz adı verilir. Östrojen eksikliği kadınlarda daha belirgin olmasına rağmen, her iki cinsiyette de osteoporozun patogenezinde önemli bir faktör gibi görünmektedir. Bu nedenle kadınların osteoporoz tedavisinde yaygın olarak kullanılan bazı ilaçların erkeklerde de etkili olduğu yapılan araştırmalar sonucu gözlemlenmiştir.

İlginç olan şu ki, ergenlikten sonraki her yaştaki erkeklerin kemikleri kadınlardan daha büyük olmasına ve daha fazla bükülme kuvvetine neden olmasına rağmen, osteoporozun başlıca komplikasyonlarından biri olan kalça kırığı sonrası ölüm, erkeklerde kadınlardan daha yaygındır.

Osteoporoz ve D vitamini

Kemik erimesinden korunmak için en önemli vitaminlerden biri olan D vitamini, bağırsaklardan kalsiyum emilimini sağladığından, yeterli miktarda kalsiyum ve D vitamini alınmasının osteoporoz hastalığından korunmak için oldukça önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Ayrıca düzenli fiziksel aktivite ve spor yapılması, sigara, alkol ve risk oluşturan ilaçların kullanımından uzak durulması, kronik hastalıklardan korunma ve olası düşmelerin önlenmesi ile osteoporoz riskini en aza indirmek mümkündür. Eğer osteoporozunuz varsa, tıbbi tedavi daha fazla kemik kaybını önleyebilir ve kemik kırılma riskinizi azaltabilir.

Kaynak

Guggenbuhl P. (2009). Osteoporosis in males and females: Is there really a difference?. Joint bone spine, 76(6), 595–601. https://doi.org/10.1016/j.jbspin.2009.10.001

Pietschmann, P., Rauner, M., Sipos, W., & Kerschan-Schindl, K. (2009). Osteoporosis: an age-related and gender-specific disease–a mini-review. Gerontology, 55(1), 3–12. https://doi.org/10.1159/000166209

Günümüzde ve Gelecekte Osteoporoz Tedavisi, Dilşad SİNDEL, DOI : 10.4274/tftr.08455

BetterHealth Channel, Osteoporosis