GPS (Global Positioning System) verilerinin incelenmesi, depremlerden iki saat önce tektonik plakalarda ince ve fark edilmeyen bir kayma olduğunu ortaya koymuştur. Bununla birlikte, doğru deprem tahmini daha hassas sensörler gerektirmektedir. Teorik olarak mevcut sensörlerden 100 kat daha hassas GPS sensörlerinin geliştirilmesi, depremler meydana gelmeden önce iki saatlik bir uyarı sağlayarak potansiyel olarak birçok hayat kurtarabilir.
Geçmişte uzmanlar depremlerden önce tespit edilebilir sismik faaliyetler olup olmadığını ya da depremlerin doğası gereği kaotik ve öngörülemez olaylar olup olmadığını tartışmışlardır. Fransa’nın Nice kentindeki Côte d’Azur Üniversitesinden Quentin Bletery ve Jean-Mathieu Nocquet bu tartışmayı çözmüş olabilir. Depreme yol açan tektonik plakalar arasındaki kademeli ve hızlanan hareketi tanımlamak için GPS verilerini kullandılar. Bu hareketler sismografların tespit edemeyeceği kadar küçüktür ancak fark edilirlerse yaklaşan depremlerin göstergesi olabilirler. Bu yaklaşıma yönelik önceki girişimler yalnızca birkaç depreme odaklanmış ve bazen herhangi bir deprem olmadan ya da depremden önce belirsiz bir zamanda meydana gelen uyarı işaretleri üretmiştir.
Bletery ve Nocquet, 90 ayrı depremden önce 48 saatlik bir süre boyunca 1 santimetreye kadar hassas GPS ölçümleri topladı. Kaydedilen yer hareketlerini her bir saha için bir deprem sırasında beklenen hareket yönüyle karşılaştırarak beklenen yönde en önemli hareketin depremden hemen önce meydana geldiğini buldular. Son 23 veri noktası beklenen yönde giderek artan bir hareket sergilemiş ve son yedi veri noktası 48 saatlik süre boyunca en yüksek yer değiştirmeyi göstermiştir. Bu durum, depremden yaklaşık 2 saat önce başlayan tektonik plakalar arasındaki kademeli ve ince bir kaymaya işaret etmekte ve güvenilir bir deprem dedektörü potansiyeli sunmaktadır.
Bununla birlikte, mevcut GPS sensörlerinin gürültü seviyelerinde bir zorluk yatmaktadır, bu da tespiti tek tek sahalardan değil, yalnızca büyük bir veri setinden mümkün kılmaktadır. Bletery’ye göre, kesin deprem tahminlerine ulaşmak için GPS sensörlerinin 0,1 milimetre kadar küçük hareketleri tespit edebilmesi gerekiyor.
Berkeley’deki California Üniversitesinden Roland Bürgmann, çalışmayı umut verici buluyor. Ancak önerilen sinyallerin gerçek deprem öncüleri olduğunu doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Geçmişte çeşitli deprem öncülerinin geriye dönük gözlemleri yapılmış olsa da, Bletery ve Nocquet’in bulguları birden fazla depremi inceledikleri ve iki saat süren tutarlı bir öncü gözlemledikleri için potansiyel taşıyor.
Kaynak
