Yüzme havuzu denilince hepimizin aklına ilk gelen o keskin klor kokusudur. Klor gibi kimyasallar yüzme havuzlarında suyu temizlemek ve dezenfekte etmek için kullanılır, böylece herhangi bir zararı olmadan yüzmemize yardımcı olur. Fakat birçok insan hala havuzlardaki kimyasalların güvenliği konusunda endişe duyuyor, bu nedenle bu makalede, bu endişelerin geçerli olup olmadığının arkasındaki kimyaya bakmaya çalışacağız.
Birçok kişi havuzlara eklenen kimyasalların tehlikesinden endişe etse de asıl tehlike suda bulunan patojenlerdir. Havuzlara, suyu vücut sıvılarıyla kirleten ve deri döken birçok bakteri ve virüs girer. Ortaya çıkan patojenlerle ilgilenilmezse, olağanüstü hızla çoğalır ve havuz kullanıcılarına yayılırlar. Bu, en kötü senaryoda cilt hastalıkları, ishal, hepatit ve salmonella bakterisinin sebep olduğu enfeksiyonlara kadar çeşitli hastalıklara yol açabilir.
İşte bu yüzden, havuzlarda sağlıklı bir şekilde yüzebilmek için kullanılan bu kimyasallara ihtiyacımız var. Kimyasallar olmadan, kullanıcılar tarafından havuza giren mikroorganizmalar çok zararlı olabilir.
Klor ve Brom
Dezenfektan olarak kullanılabilecek birçok kimyasal olsa da, yüzme havuzlarında en yaygın olarak kullanıla kimyasallar klor ve bromdur. Bu kimyasallar, düşük konsantrasyonlarda genellikle iki ila üç ppm arasında havuz suyuna birkaç şekilde eklenebilir, en yaygın yöntemler şu şekildedir :
- Kalsiyum hipoklorit gibi granüler kloru bir kovada çözerek havuz suyuna dağıtmak
- Kimyasal bir besleyici kullanılarak brom tabletlerinin çözülmesi, yüzme havuzları için başka bir yaygın sanitasyon yöntemidir.
- Havuz kenarlarına sodyum hipoklorit gibi sıvı klor dökülerek doğru dozda kullanılması sağlanır.
Doğrudan suya brom veya klor gazı eklemek tavsiye edilmeyen bir yöntemdir. Bu yöntem tehlikelidir çünkü şiddetli bir kimyasal reaksiyona sebep olur ve solunması da tehlikelidir.
Bu kimyasalların granüller veya sıvı formları ile iyonlar suda düşük konsantrasyonlarda zaten çözülür ve bir tehlike oluşturmaz. Havuzları dezenfekte etmek için kullanılan granüller klor formlarından biri, reaktif bir klor gazı ve kalsiyum hidroksit bileşiği olan kalsiyum hipoklorittir.
Hipobromöz Asit
Yüzme havuzlarında kullanılan diğer en yaygın kimyasal dezenfektan hipobromöz asittir. Bu çok çeşitli mikroorganizmaları öldürebilen zayıf ve nispeten kararsız bir asittir. Ayrıca bu kimyasal yüzme havuzu karolarında yosun oluşumunu engellemeye yardımcı olur.
Havuz Kimyasalları Nasıl Çalışır ?
Dediğimiz gibi, yüzme havuzlarında kullanılan kimyasal dezenfektanlar düşük konsantrasyonları nedeniyle insanlar için zararsızdır. Aslında havuzda kullanılan kimyasallar, musluk suyunu dezenfekte etmek için kullanılanlarla aynıdır. Bunun nedeni, klorlamanın suyu arıtan ve içilebilir hale getiren birçok yöntemin önemli bir parçası olmasıdır.
Yüzme havuzlarında kullanılan kimyasallar sadece nispeten daha düşük konsantrasyonlarda kullanılsa da, mikroorganizmaları öldürmede ve küf, yosun oluşumunu engellemede çok etkilidirler. Krom ve brom gibi kimyasallar, suda çözündüklerinde iyonik formları nedeniyle bunu yapabilirler. Burada sudaki mikroorganizmaları iki şekilde öldürürler ;
- Lipit zarların yok edilmesi : Bu işlem sırasında mikroorganizmaların hücre zarları kimyasal dezenfektan iyonları tarafından parçalanır. Sonuç olarak, sitoplazma sızar ve bu esas mikroorganizmanın ölümüne sebep olur.
- Enzimleri ve metabolik süreçleri kesintiye uğratmak : Havuz kimyasallarındaki iyonlar düşük konsantrasyonlarda bile enzimleri yok ederek hücrelerin metabolik fonksiyonlarını bozabilir. Bunu yapmak mikroorganizmaların üremesini engeller ve onları öldürür.
Havuz kimyasal seviyeleri nasıl kontrol edilir ?
Bir havuzdaki klor veya brom seviyesi ideal olan iki ila üç ppm’nin dışına çıkarsa yüzücüler için zararlı olabilir. Çok düşük olursa sudaki patojenleri öldürmede yetersiz kalır. Öte yandan, çok yüksekse, kimyasallar cildi, gözleri ve burundaki mukoza zarlarını tahriş edebilir.
Havuz kimyasallarının seviyelerini kontrol etmenin iki yöntemi vardır ;
- Şerit yöntemi : Bu, sudaki kimyasalların seviyesini tahmin etmek için çok renkli şeritlerin kullanıldığı yöntemdir. Şeritler, şeritlerdeki renk değişikliğine dayalı tahminler sağlar.
- Kit yöntemi : Bu yöntem daha kesin ve doğru bir yöntemdir fakat yapılması daha zahmetli ve pahalıdır. Suyun kimyasal analizini yaparak çalışır, böylece kimyasalların seviyelerini tespit eder.
Son olarak , dikkatli bir şekilde kimyasal dezenfektanları eklenen ve seviyeleri ölçülen yüzme havuzlarında bulunan kimyasallardan endişe etmemize gerek olmadığını hatta bu kimyasallar sayesinde yüzme havuzlarının zararlarından korunduğumuzu görmüş olduk. Bu yüzden düzenli bir şekilde temizliği yapılan havuzlarda gönül rahatlığıyla yüzmeye devam edebiliriz.
İlk yayınlanma: 25 Ağustos 2021
Güncellenme: 25 Eylül 2023
Kaynak
https://www.chemicals.co.uk/blog/are-chemicals-used-in-a-swimming-pool-safe