Kitin, Khitōn
Yunanca
“Kitin” terimi biyoloji ve biyokimya alanlarında sıkça kullanılan bir terimdir ve genellikle mantar hücre duvarlarının, böceklerin dış iskeletinin ve bazı deniz organizmalarının yapısal bir bileşeni olarak karşımıza çıkmaktadır. Kitin, İngilizcede “chitin” olarak ilk kez 1836’da ortaya çıkan Fransızcadaki “chitine” kelimesinden gelir. Bu kelimeler Latincedeki yumuşakça anlamındaki “chitōn” kelimesinden türetilmiştir. Bu kelime de Yunanca “kılıf” ya da “gömlek” anlamındaki “khitōn” kelimesine dayanmaktadır.
“Khitōn,” Yunanca’da “elbise” veya “zırh” anlamına gelir. Kitin, organizmaların dış yapılarının dayanıklılığına ve koruyucu özelliklerine atıfta bulunur. Kitin, bu organizmaların vücutlarını desteklemek ve korumak için kullanılan bir polisakkarittir (büyük şeker molekülleri zinciri). Bu polisakkarit, glikoz moleküllerinin bir araya gelmesiyle oluşur ve bu nedenle karbonhidratlar arasında yer alır.
Kitin Nedir?
Kitin, organizmaların dayanıklılığını artırmalarına ve çevresel faktörlere karşı korunmalarına yardımcı olur. Bu, böceklerin ve deniz kabuklularının dış iskeletinin sert ve dayanıklı olmasına neden olan bir özelliktir. Ayrıca, mantarlar için de hücre duvarlarının temel bileşenlerinden biridir.
Kitin, biyolojide önemli bir bileşik olan bir polisakkarittir. Polisakkaritler, karbonhidratlar grubuna ait büyük moleküllerdir. Kitin, özellikle mantarlar, böcekler, kabuklu deniz hayvanları ve bazı diğer organizmaların yapısal bileşenlerinden biri olarak bulunur.
Kimyasal Yapısı: Kitin, glikoz moleküllerinin bir araya gelmesiyle oluşan bir polisakkarittir. Glikoz molekülleri, halka şeklinde bir yapıda bağlıdır. Kitinin kimyasal yapısı, glikozun değiştirilmiş bir formunu içerir. Glikozun hidroksil grupları yerine asetamid (-NHCOCH3) grupları bulunur.
Dayanıklılık ve Mukavemet: Kitin, organizmaların dış yapılarının dayanıklılığını ve mukavemetini artırır. Özellikle böceklerin dış iskeleti (ekzoskeleton) kitin içerir ve bu sayede vücutlarını destekler ve korur. Aynı zamanda deniz kabuklu hayvanların kabuklarının temel bileşenidir ve onların koruyucu kabuklarını oluşturur.
Mantar Hücre Duvarları: Kitin, mantar hücre duvarlarının önemli bir bileşenidir. Mantarlar, hücre duvarlarıyla çevrelerine karşı korunurlar ve bu hücre duvarları kitin içerir. Bu özellikleriyle mantarların bitkiler gibi özellik gösterdiğini söylemek mümkündür ama bitki olarak sınıflandırmak doğru değildir.
Biyojel: Kitin ayrıca tıbbi ve biyoteknoloji alanlarında da kullanılır. Özellikle yaraların iyileştirilmesi ve dikiş malzemesi olarak kullanılır. Ayrıca kitin, moleküler biyoloji laboratuvarlarında genetik materyalin saflaştırılması için bir matriks olarak kullanılabilir.
Besin Takviyeleri ve Kozmetik Ürünler: Kitin, bazı besin takviyeleri ve kozmetik ürünlerde, özellikle kilo kontrolü ve cilt bakımı alanlarında kullanılır. Bu uygulamalarda, kitin, yağların emilimini azaltmak veya cildin sağlığını desteklemek amacıyla kullanılabilir.
Benzer içerikler için Moletik Sözlük‘ü takip etmeyi unutmayın!
Kaynakça
Chitin | Encyclopedia Britannica. (Access Date: 9 October 2023). https://www.britannica.com/science/chitin .
Chitin | Wikipedia. (Access Date: 9 October 2023). https://en.wikipedia.org/wiki/Chitin .
Kitin | Evrim Ağacı, Bilim Terimleri Sözlüğü. (Access Date: 9 October 2023). https://evrimagaci.org/kitin-13293 .
